Kobiety z ADHD często wykazują inne, mniej oczywiste objawy niż mężczyźni. Przykładowo, u kobiet częściej występują objawy takie jak nadmierna gadatliwość, emocjonalna impulsywność, wewnętrzne uczucie niepokoju oraz problemy z organizacją. Są one mniej zauważalne niż typowe hiperaktywne zachowania, które są bardziej widoczne u mężczyzn.
Stereotypy dotyczące ADHD, które skupiają się głównie na hiperaktywnych i impulsywnych zachowaniach, częściej przypisywane są mężczyznom. Kobiece zachowania mogą być interpretowane jako wynikające z cech osobowości, takich jak bycie „marzycielskim”, „roztrzepanym” czy „emocjonalnym”, zamiast być rozpoznawanymi jako objawy ADHD.
Kobiety z ADHD często uczą się maskować swoje trudności, aby lepiej wpasować się w społeczne oczekiwania. Mogą rozwijać skomplikowane strategie radzenia sobie, które pomagają im ukryć problemy z koncentracją czy organizacją przed innymi. To maskowanie utrudnia zauważenie objawów przez nauczycieli, rodziców, a nawet lekarzy.
Kobietom często diagnozuje się ADHD później w życiu, często dopiero wtedy, gdy poszukują pomocy z powodu depresji, lęku czy problemów z organizacją życia. Wcześniejsze interwencje mogą być rzadkie, ponieważ ich objawy mogły być przez długi czas przeoczane lub błędnie interpretowane.
ADHD u kobiet często współwystępuje z innymi zaburzeniami, takimi jak depresja, lęk, zaburzenia odżywiania czy zaburzenia nastroju. To może skomplikować proces diagnostyczny, gdyż inne zaburzenia mogą dominować w obrazie klinicznym, co prowadzi do niezauważenia ADHD.
Diagnozowanie ADHD u dorosłych może być bardziej skomplikowane niż u dzieci, głównie dlatego, że objawy często przenikają się z codziennymi wyzwaniami życiowymi, a także z innymi możliwymi zaburzeniami psychicznymi. Proces diagnozy obejmuje kilka kluczowych kroków, które pomagają zrozumieć, czy dana osoba spełnia kryteria diagnostyczne ADHD.
Diagnostyka zaczyna się od wstępnej konsultacji z lekarzem, którym może być psychiatra lub psycholog. W trakcie tego spotkania przeprowadzany jest wywiad mający na celu zidentyfikowanie obecnych objawów, ich wpływu na życie codzienne oraz historii medycznej i rozwojowej pacjenta.
Dotyczy symptomów ADHD w dzieciństwie, ponieważ kryteria diagnostyczne wymagają, aby pewne objawy były obecne przed 12. rokiem życia. Mogą być również omówione kwestie edukacyjne, zawodowe i relacyjne. Znaczenie mają także informacje na temat wcześniejszych diagnoz lub leczenia.
Do diagnozowania ADHD często wykorzystuje się standaryzowane narzędzia, które pomagają zebrać informacje o obecności i nasileniu objawów ADHD. Przykładem takiego narzędzia jest test DIVA-5, skala samooceny ADHD dla dorosłych (ASRS) opracowana przez WHO czy Connor’s Adult ADHD Rating Scales (CAARS).
Ważne jest, aby wykluczyć inne zaburzenia, które mogłyby tłumaczyć obserwowane symptomy. ADHD często współwystępuje z innymi problemami, takimi jak zaburzenia lękowe, depresja, zaburzenia osobowości, a także zaburzenia używania substancji, co może skomplikować proces diagnozy.
W niektórych przypadkach lekarz może chcieć przeprowadzić obserwację zachowań pacjenta w różnych sytuacjach lub poprosić o opinię bliskich osób, które mogą dostarczyć informacji o zachowaniach i funkcjonowaniu pacjenta.
Czasami mogą być zalecane testy neuropsychologiczne, które oceniają funkcje wykonawcze, pamięć, uwagę i inne funkcje poznawcze. Te testy pomagają zrozumieć, jak ADHD wpływa na codzienne funkcjonowanie osoby.
Po zebraniu wszystkich informacji lekarz może postawić diagnozę ADHD, jeśli pacjent spełnia określone kryteria medyczne. Diagnoza umożliwia rozpoczęcie odpowiedniego leczenia.
Część III wkrótce…
Przeczytaj część I – ADHD u dorosłych – odblokowanie potencjału
Autor: Monika Plata
__
Photo: Freepik.com
