Umów wizytę
BLOG

Gipsowanie w fizjoterapii Neuro

Lekarz zakłada gips u młodego chłopca

Czym jest gipsowanie fizjoterapeutyczne?

Gipsowanie to nic innego, jak zastosowanie unieruchomienia kończyn. Opatrunek gipsowy wykorzystywany jest nie tylko przez lekarza w przypadku złamań. Jest to również bardzo skuteczne narzędzie oddziaływania na tkanki w trakcie terapii ruchowej. Gipsować można zarówno kończyny górne jak i dolne w zależności od prezentowanych deficytów i celów terapeutycznych. W praktyce wykorzystuje się dwa rodzaje gipsów: syntetyczny i mineralny. Ten pierwszy jest znacznie lżejszy i łatwiejszy do założenia. Drugi z nich, stosowany zazwyczaj przy dużych deformacjach kończyn, wymaga dokładniejszego modelowania i po zaschnięciu staje się cięższy.

Po co zakłada się opatrunki gipsowe w fizjoterapii?

W praktyce fizjoterapeutycznej gipsowanie może mieć kilka celów i pełni różnorodne funkcje. Po pierwsze, stosuje się je do wydłużenia tkanek w sytuacjach, gdy dotychczasowe metody usprawniania okazały się niewystarczające. Bardzo często opatrunek gipsowy zakładany jest po wcześniejszym podaniu toksyny botulinowej, to  znacząco wzmacnia efekt rozciągnięcia tkanek i przywraca zakres ruchu. Wiele zastosowań ma gipsowanie seryjne, jest to jedna z najczęściej stosowanych metod. Oprócz tego stosuje się także gipsowanie metodą Ponsetiego, redresyjne, CIMT oraz wykonane z gipsu ortezy.

Co daje gipsowanie kończyn?

Okazuje się, że w walce ze spastycznością i przykurczami może być niezastąpionym narzędziem i wielokrotnie stanowi alternatywę dla procedur chirurgicznych – oczywiście nie w każdym przypadku. Opatrunek gipsowy należy założyć w odpowiednim ułożeniu kończyny – to bardzo ważne, dzięki temu zapewnia się warunki do właściwego rozciągnięcia tkanek. Utrzymuje się go przez 24 godziny na dobę, przez okres od 5 do 12 dni co daje pacjentowi  możliwość, aby zastosowane unieruchomienie w sposób właściwy oddziaływało na zmianę długości tkanek. Należy zaznaczyć, że w gipsach pacjent ma dużą swobodę w kontekście wykonywania ćwiczeń. Oznacza to, że może chodzić na bieżni, wchodzić i schodzić po schodach oraz wykonywać odpowiednie aktywności. To wszystko przyczynia się do wzmocnienia efektów zastosowania opatrunków gipsowych. Warto o tym pamiętać, przed założeniem unieruchomienia kończyny. W efekcie, po zdjęciu gipsów obserwujemy poprawę zakresów ruchomości, zmianę ułożenia/ustawienia kończyny, wydłużenie tkanek przykurczonych, co przekłada się na lepsze możliwości funkcjonalne oraz poprawę jakości chodu u pacjenta.

Wskazania i przeciwwskazania do gipsowania

Wskazania obejmują przede wszystkim:

  • Przykurcze tkanek miękkich
  • Ograniczenie zakresu ruchomości u dzieci z MPD, z dystrofiami mięśniowymi czy urazami czaszkowo-mózgowymi
  • Duże ryzyko deformacji
  • Utrzymywanie się dużej spastyczności, wzmożonego napięcia
  • Niewystarczanie ortezy do zabezpieczenia kończyny przed przykurczem i utratą zakresu ruchomości

Wśród przeciwwskazań podaje się głównie:

  • Przerwanie ciągłości powłok skórnych w obszarze gipsowania
  • Osteoporoza w obrębie gipsowanej kończyny
  • Zaburzenia krążenia w obrębie gipsowanej kończyny
  • Ograniczenia kostne w ruchomości stawu
  • Obrzęk w obrębie gipsowanej kończyny
  • Niezagojone złamania
  • Obecność wypukłych zmian takich, jak brodawki, kurzajki w miejscu gipsowania

Ostatecznie o kwalifikacji do założenia opatrunku gipsowego decyduje fizjoterapeuta lub lekarz. 

Gipsowanie w CM Neuro

W Centrum Medycznym Neuro gipsowanie stanowi kluczowy element standardu postępowania u pacjentów, którzy tego wymagają. Terapeuci posiadają wieloletnie doświadczenie w tym zakresie. Wiedza na ten temat jest przez nich cały czas aktualizowana, czego dowodem jest stała współpraca ze szpitalem klinicznym w UZ Leuven, do którego nasi  specjaliści wyjeżdżają aby szkolić się podczas stażu. Szpital kliniczny UZ Leuven jest jedną z najlepszych placówek tego typu w Europie. To właśnie tam zaktualizowaliśmy swoją wiedzę na temat metodyki zakładania gipsu i obecnie wykonujemy tę procedurę, zgodnie z najnowszymi standardami i wytycznymi.

 

BIBLIOGRAFIA:

  1. Ashwal S., Russman B.S., Blasco P.A., Miller G., Sandler A., Shevell M., et al.: Practice parameter: diagnostic assessment of the child with cerebral palsy: report of the quality standards Subcommittee of the American Academy of neurology and the practice Committee of the Child Neurology Society. Neurology. 2004; 62:851–863.
  2. Raina P., O’Donnell M., Rosenbaum P., Brehaut J., Walter S.D., Russell D., et al.: The health and well-being of caregivers of children with cerebral palsy. Pediatrics. 2005; 115:626–636.
  3. Kay R.M., Rethlefsen S.A., Fern-Buneo A., Wren T.A., Skaggs D.L.: Botulinum toxin as an adjunct to serial casting treatment in children with cerebral palsy. J Bone Joint Surg Am. 2004; 86:2377-2384.
  4. Milne N., Miao M., Beattie E.: The effects of serial casting on lower limb function for children with Cerebral Palsy: a systematic review with meta-analysis. BMC Pediatr 2020; 2:320:324.