U dzieci z MPD z postacią hemiplegii występuje szereg problemów w obrębie kończyny górnej po stronie porażenia, takich jak zaburzenia czucia powierzchownego oraz głębokiego, spastyka, ograniczenie aktywnej supinacji przedramienia czy osłabienie siły mięśniowej, mających wpływ na funkcję kończyny górnej w czynnościach takich jak zdolności podporowe, manipulacyjne i chwytne. Cel terapii ręki u takich dzieci ukierunkowany jest w głównej mierze na większe zaangażowanie mniej sprawnej kończyny górnej w czynności dnia codziennego.
Terapia CIMT polega na jak największym zaangażowaniu kończyny górnej bezpośrednio zajętej porażeniem poprzez całkowite unieruchomienie kończyny górnej pośrednio zajętej (sprawnej). Do takiego unieruchomienia wykorzystuje się różne materiały m.in. temblaki, bandaże elastyczne i opaski oraz opatrunki gipsowe. Po unieruchomieniu zdrowej kończyny górnej włączana jest terapia mająca na celu poprawę umiejętności chwytnych i manipulacyjnych ręki bezpośrednio zajętej z zaangażowaniem jej w zabawę oraz w funkcję. Zarówno przed rozpoczęciem terapii jak i po jej zakończeniu konieczne jest przeprowadzenie przez terapeutę badania mającego na celu ocenę stanu kończyny górnej a także ocenę efektów terapii. Liczne badania wykazują pozytywny efekt zastosowania terapii CIMT w poprawie funkcji kończyny górnej po stronie zajętej porażeniem w porównaniu do fizjoterapii konwencjonalnej.
W zależności od wykorzystanego materiału do unieruchomienia, dziecko w mniejszym lub większym stopniu będzie korzystało z mniej sprawnej kończyny. Im bardziej trwały materiał zostanie zastosowany i im dłużej dziecko będzie w nim przebywać, tym większe będzie zaangażowanie kończyny bezpośrednio zajętej porażeniem. Świetnie w terapii CIMT sprawdza się opatrunek gipsowy ze względu na swoje trwałe właściwości. Jest on na tyle twardy, że uniemożliwia korzystanie z unieruchomionej kończyny, dodatkowo jest on trwałym materiałem, w którym dziecko spędza 24h/dobę i zdejmowany jest dopiero na koniec turnusu rehabilitacyjnego dzięki czemu dziecko zarówno na terapii jak i po niej w warunkach domowych częściej korzysta z mniej sprawnej kończyny górnej co dodatkowo zwiększa efektywność procesu terapeutycznego.
Długość takiego turnusu zależy od indywidualnych potrzeb dziecka ocenionych przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę. Najczęściej jednak taki turnus rehabilitacyjny trwa od 2 do 3 tygodni. W trakcie tego okresu fizjoterapeuta początkowo ocenia m.in. siłę mięśniową, czucie, zakres ruchomości, napięcie, umiejętności chwytne i manipulacyjne kończyny górnej po stronie bezpośrednio zajętej. Następnie po ustaleniu wspólnie z rodzicem i dzieckiem celu terapeutycznego zakładany jest opatrunek gipsowy na sprawną kończynę górną, nie zajętą porażeniem. Każdego dnia prowadzona jest terapia, która w oparciu o cel terapeutyczny, ma za zadanie poprawę badanych uprzednio parametrów. Po zdjęciu opatrunku gipsowego wprowadzany jest trening bimanualny, tak aby dziecko w jeszcze bardziej efektywny sposób wykorzystywało mniej sprawną kończynę górną w czynnościach funkcjonalnych.
Bibliografia
Autor: Maria Wąsala – Stańczak